การขยายพันธุ์แคคตัสสามารถทำได้ 3 วิธี คือ
1. เพาะเมล็ด โดยใช้เมล็ดเล็กๆ ที่มีเป็นจำนวนมากในผลที่สุกเต็มที่ สังเกตว่าผลสุกเต็มที่หรือไม่โดยสังเกตจาการเปลี่ยนสีของผล ผลนุ่มขึ้นหรือแห้ง วิธีการเพาะเมล็ดเป็นวิธีที่ง่ายที่สุดและเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ทั้งยังให้จำนวนต้นใหม่ในปริมาณมาก เมล็ดที่จะนำมาเพาะนั้นต้องนำมาผึ่งให้แห้งในที่ร่มที่มีอากาศถ่ายเท จากนั้นโรยเมล็ดลงบนวัสดุเพาะที่เป็นส่วนผสมระหว่างทรายและฮิวมัส (humus) หรือปุ๋ยใบไม้ผุ แล้วโรยทรายทับอีกชั้นหนึ่ง วัสดุเพาะนี้ต้องอบฆ่าเชื้อโรคก่อนนำมาใช้งาน หรือรดด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อราเข้มข้นที่ทำให้เจือจางแล้ว จะเพาะในกระบะ ตะกร้า หรือในกระถางก็ได้ ที่สำคัญคือ ต้องรักษาความชื้นให้เหมาะสมและคงที่อยู่เสมอ สำหรับอากาศร้อนอย่างบ้านเราควรใช้กระดาษหนังสือพิมพ์คลุมทับ หรือใช้ถุงพลาสติกห่อกระถางเพาะเพื่อช่วยรักษาความชื้นไว้ ความชื้นที่สูงเกินไปจะทำให้เมล็ดหรือต้นอ่อนเน่า เช่น เป็นโรคเน่าคอดิน (damping-off) ซึ่งมีอาการโคนต้นช้ำเน่าเละ หรือติดเชื้อที่เกิดจากแมลง ชนิดหลังนี้ควรกำจัดด้วยยาฆ่าแมลงประเภทสัมผัสตาย ไม่ควรใช้ประเภทดูดซึม เพราะจะส่งผลถึงต้นเมื่อดูดน้ำและธาตุอาหารเข้าไป ควรเลือกใช้ยาฆ่าแมลงให้เหมาะสมกับชนิดและอายุของต้นแคคตัส สำหรับเปอร์เซ็นต์การงอกและระยะเวลาในการงอกของแคคตัสนั้นขึ้นอยู่กับชนิดและพันธุ์ตลอดจนสภาพแวดล้อมในการเพาะด้วย
2. การตัดแยก เป็นวิธีง่ายๆ ใช้อุปกรณ์เพียงมีดคมเท่านั้น แคคตัสส่วนใหญ่เมื่อถูกแยกจากต้นแล้วมักเกิดรากได้ง่าย เช่น สกุล Echinopsis, Epiphyllum, Opuntia, Zygocactus (Christmas Cacti) ควรตัดแยกแคคตัสในต้นฤดูฝน เพราะสภาพอากาศเหมาะสมต่อการเจริญเติบโต เมื่อตัดต้นกิ่ง หรือหัวย่อยออกมาแล้ว ควรผึ่งให้แห้ง หรือจุ่มในผงอะลูมิเนียม (aluminium powder) หรือฮอร์โมนเร่งราก เช่น NAA, IAA, IBA ทั้งนี้เพื่อช่วยป้องกันเชื่อโรคด้วย จากนั้นนำลงชำหรือเพาะในวัสดุปลูกที่มีธาตุอาหารสมบูรณ์ ระบายน้ำดี แต่ต้องเก็บความชื้นได้สม่ำเสมอ โดยวิธีที่กล่าวมาแล้วในเรื่องการเพาะเมล็ด ควรวงกระถางไว้ในที่ที่มีร่มเงา อากาศถ่ายเท เมื่อรากใหม่งอกแล้วควรรดน้ำ 2-3 ครั้ง ต่อสัปดาห์
3. การต่อยอด ปัจจุ
บันนิยมทำกันมากกับแคคตัสพันธุ์ที่มีสีสันต่างๆที่ไม่ใช่สีเขียว เช่น สกุล Gymnocalycium นำมาต่อกับต้นตอสีเขียว เช่น สกุล Cereus, Trichocereus หรือ Opuntia ซึ่งมีสารคลอโรฟีลล์ที่ใช้ในการสังเคราะห์แสงสร้างอาหาร ดูดน้ำและแร่ธาตุไปเลี้ยงต้นที่มีสีที่หาอาหารเองไม่ได้ การต่อยอดช่วยร่นระยะเวลาการออกดอก ซึ่งปกติแคคตัสใช้เวลาอย่างน้อย 1-2 ปีกว่าจะเจริญเติบโตจนผลิดอกบางสกุลใช้เวลา 10-20 ปีทีเดียว การต่อยอดจะช่วยให้ต้นแตกกิ่งก้านและออกดอกเร็วกว่าปกติ ยกเว้นบางสกุลที่มี cephalium เช่น Melocactus, Discocactus ที่ไม่ค่อยได้ผลในการร่นระยะเวลาการออกดอกนัก วิธีการต่อยอดทำโดยใช้มีดที่คมและสะอาดปาดส่วนยอดของต้นตอ (stock) และส่วนโคนของต้นพันธุ์ (scion) ต้องระวังให้รอยตัดเรียบสม่ำเสมอ เส้นผ่าศูนย์กลางรอยตัดควรใกล้เคียงกัน เพราะเนื้อ
เยื่อพืชแบ่งเป็น
2 ชั้น คือ ชั้นนอกที่เรียกว่า epidermis และเนื้อเยื่อชั้นในซึ่งเรียกว่า vascular tissue เนื้อเยื่อชั้นนอกจะเจริญเติบโตเร็วกว่าชั้น
ใน ซึ่งเป็นส่วนของท่อลำเลียงน้ำและอาหาร ถ้าเนื้อเยื่อชั้นนอกของต้นตอและต้นพันธุ์เชื่อมติดกันและขยายขนาดจนรอยต่อสูงขึ้น ทำให้เนื้อเยื่อชั้นในที่เจริญช้ากว่าไม่เชื่อมติดกัน ต้นพันธุ์มาวางซ้อนบนต้นตอ ยึดด้วยด้ายหรือเทปใส จากนั้นนำกระถางไปวางไว้ในที่ร่ม อากาศถ่ายเท และมีระดับความชื้นในอากาศไม่สูงมากนัก ช่วงนี้ยังไม่ต้องรดน้ำ หลังจากนี้ประมาณ 1-2 สัปดาห์ รอยต่อจะเชื่อมติดกัน แล้วจึงแกะด้ายหรือเทปใสออก รดน้ำตามปกติ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น